Nie tylko etat się liczy. Wielka zmiana dla samozatrudnionych i zleceniobiorców

2025.06.24 15:20
Od 2026 roku staż pracy będzie liczony na nowych zasadach. Rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada, że do stażu wliczane będą nie tylko lata pracy na etacie, ale także okresy prowadzenia działalności gospodarczej i umów zlecenia.
Nie tylko etat się liczy. Wielka zmiana dla samozatrudnionych i zleceniobiorców
Fot: Pixbay

Staż pracy na nowych zasadach

Rada Ministrów zajmuje się projektem, który może wprowadzić największe od lat zmiany w zasadach naliczania stażu pracy. Przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nowelizacja zakłada, że do stażu wliczane będą okresy wykonywania umów cywilnoprawnych – takich jak zlecenie czy umowa o świadczenie usług, a także czas prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku i działać wstecz.

Praca poza etatem też będzie się liczyć

Projekt obejmuje różnorodne formy aktywności zawodowej. Do stażu pracy będą wliczane m.in.:

• prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej,
• współpraca z osobą prowadzącą działalność,
• okresy zawieszenia działalności w celu opieki nad dzieckiem,
• wykonywanie umów zlecenia, agencyjnych i o świadczenie usług,
• członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych,
• udokumentowana praca zarobkowa za granicą poza umową o pracę.

To oznacza uznanie doświadczenia zawodowego, które dotąd nie przekładało się na pracownicze uprawnienia.

Dokumentowanie okresów pracy

W przypadku zatrudnienia poza etatem, potwierdzenie okresów pracy może wymagać dodatkowej dokumentacji. Ministerstwo przewiduje dwa tryby:

• zaświadczenia z ZUS – dla okresów podlegających ubezpieczeniu społecznemu,
• ogólne zasady dowodowe – m.in. umowy, faktury, oświadczenia zleceniodawców lub inne dokumenty w przypadku samozatrudnienia czy pracy za granicą.

Szczegółowe wytyczne dotyczące dokumentowania mają zostać opublikowane jeszcze przed wejściem przepisów w życie.

Wymierne korzyści dla pracujących

Zmiany przyniosą realne skutki dla codziennego życia wielu osób. Pracownik, który do tej pory miał 5 lat pracy na etacie i dodatkowe 6 lata na zleceniu, po wejściu przepisów w życie będzie mógł korzystać z 26 dni urlopu zamiast dotychczasowych 20.

Poza dłuższym urlopem nowe przepisy umożliwią dostęp do:

• nagród jubileuszowych,
• awansów na stanowiska wymagające doświadczenia,
• lepszych warunków pracy w sektorze publicznym.

Dla wielu to długo oczekiwana szansa na wyrównanie praw z pracownikami etatowymi.

Reforma obejmie 2 miliony pracujących

Według danych resortu pracy opartych na badaniu BAEL, aż 19,9% aktywnych zawodowo Polaków pracuje poza etatem – to około 1,9 miliona osób. Reforma obejmie zarówno pracowników sektora prywatnego, jak i publicznego.

Minister pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała, że ustawa będzie miała moc wsteczną – wcześniejsze okresy zatrudnienia także zostaną zaliczone, jeśli uda się je udokumentować.

Krok ku sprawiedliwości na rynku pracy

Zmiana w Kodeksie pracy ma charakter systemowy i odpowiada na wieloletnie postulaty związków zawodowych oraz ekspertów rynku pracy. Jej celem jest równe traktowanie wszystkich pracujących – niezależnie od formy zatrudnienia.

Ministerstwo planuje kampanię informacyjną oraz opracowanie szczegółowych instrukcji dla pracodawców i pracowników. To ważne przygotowanie do reformy, która może odmienić sytuację setek tysięcy osób już od 2026 roku.

Diana Rusiłowicz
24@bialystokonline.pl
Wersja mobilna BiałystokOnline.pl
Polityka prywatności | Polityka cookies
Copyright © 2001-2025 BiałystokOnline Sp. z o.o.
Adres redakcji: ul. Sienkiewicza 49 lok. 311, Białystok, tel. 85 746 07 39