Masowe deportacje w głąb Związku Radzieckiego rozpoczęły się po agresji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 roku. W latach 1940–1941 władze ZSRR przeprowadziły cztery wielkie akcje wywózkowe, które objęły około 330 tysięcy osób – Polaków, Żydów, Białorusinów i Ukraińców. Zesłańcy trafiali głównie na Syberię i do Kazachstanu. Wielu z nich nie przeżyło transportu odbywającego się w dramatycznych warunkach – w wagonach towarowych, bez ogrzewania, żywności i opieki medycznej.
Ostatnia fala deportacji z tego okresu rozpoczęła się 20 czerwca 1941 roku – tuż przed niemiecką inwazją na ZSRR. Kolejne represje nastąpiły po 1945 roku i objęły m.in. mieszkańców terenów wcielonych do Związku Radzieckiego. W 1952 roku miała miejsce jeszcze jedna masowa akcja wywózek.
– Mamy szczególny obowiązek pielęgnowania pamięci o tych tragicznych wydarzeniach. Losy zesłańców to część naszej historii, której nie można zapomnieć – mówi prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, który objął Honorowy Patronat nad obchodami.
W ramach upamiętnienia 85. rocznicy deportacji w Białymstoku odbędą się uroczystości obejmujące m.in. mszę świętą, złożenie kwiatów oraz oficjalne wręczenie medali.
Główne uroczystości:
• 10.00 – Msza Święta w intencji Zesłańców Sybiru w Kościele pw. Św. Ducha (ul. Sybiraków 2),
• bezpośrednio po nabożeństwie – złożenie kwiatów pod Pomnikiem–Grobem Nieznanego Sybiraka,
• 12.00 – oficjalna część obchodów przy Pomniku Bohaterskiej Matki Sybiraczki (teren Muzeum Pamięci Sybiru). Podczas ceremonii zostaną wręczone Medale „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria”.
Wydarzenia towarzyszące w Muzeum Pamięci Sybiru:
• 11.30–14.00 – sesja fotograficzna #Zapamiętani upamiętniająca zesłańców,
• 21.00–23.00 – mapping świetlny „Pamiętamy” na fasadzie muzeum (od strony ul. Poleskiej).
Uroczystości mają przypomnieć o losach tysięcy ludzi, których życie zmieniła przymusowa deportacja. Wspólna pamięć i hołd oddany zesłańcom pozostają istotnym elementem tożsamości mieszkańców regionu.
Obchody organizują Województwo Podlaskie oraz Związek Sybiraków, a honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezydent miasta Tadeusz Truskolaski.
24@bialystokonline.pl
